Ubezpieczenie społeczne malych przedsiębiorstw

Drobni przedsiębiorcy to tacy, których sprzedaż jest zwolniona z podatku VAT do pewnego limitu. Oznacza to, że:

• Nie muszą odprowadzać do urzędu skarbowego podatku VAT od swoich dochodów (→ brak podatku VAT na fakturach wychodzących)
• W zamian jednak nie mogą odliczać podatku VAT naliczonego od wydatków (→ brak odliczenia podatku naliczonego na fakturach przychodzących)
  

Kto jest drobnym przedsiębiorcą?

Drobni przedsiębiorcy to tacy, którzy prowadzą działalność gospodarczą w Austrii lub w innym państwie członkowskim UE i których obroty nie przekroczyły limitu 55 000 EUR w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.

Oprócz nowego limitu obrotów od 1.01.2025 r. zmianie ulegnie również limit tolerancji: jeśli limit obrotów nie zostanie przekroczony o więcej niż 10%, faktury będzie można wystawiać bez podatku VAT do końca roku. W przypadku przekroczenia limitu o więcej niż 10% wszystkie kolejne faktury będą podlegać opodatkowaniu od momentu przekroczenia.

Przykład:

Na dzień 1.11.2025 r. obroty danego przedsiębiorcy wyniosły 52 000 EUR. W dniu 5.11 zwiększyły się o kolejne 8000 EUR. Jako że całkowity obrót (60 000 EUR) przekracza w tym momencie próg dla drobnych przedsiębiorców tylko o 9,1%, to fakturę uwzględniającą ten obrót może on ciągle jeszcze wystawić bez podatku VAT. Jeżeli jednak całkowity obrót przekroczy 60 500 EUR, wszystkie faktury wystawiane od tego momentu zaczną podlegać opodatkowaniu VAT.

Przedsiębiorcy z krajów trzecich nie mogą korzystać ze zwolnienia z VAT dla drobnych przedsiębiorców. 

Przy ustalaniu limitu decydujące znaczenie ma obrót całkowity uzyskany w danym roku. W przypadku prowadzenia różnych form działalności gospodarczej (np. handel, wynajem, gospodarka rolna i leśna) obroty osiągnięte z nich należy zsumować. Przyjmuje się, że roczny obrót zryczałtowanej działalności w sektorze rolniczym i leśnym wynosi 1,5-krotność wartości jednostkowej. 

Do limitu obrotów nie wlicza się 

• obrotów z działalności pomocniczej (sprzedaż dóbr inwestycyjnych) oraz ze sprzedaży firmy;
• transakcji importowych i nabyć wewnątrzwspólnotowych;
• obrotów, w przypadku których obowiązek podatkowy przechodzi na drobnego przedsiębiorcę (odwrotne obciążenie);
• licznych zwolnionych z podatku obrotów, takich jak
  • obroty związane z obowiązującymi w Austrii urzędowymi znakami opłaty o nadrukowanej wartości;
  • dostawy złota inwestycyjnego w określonych formach
  • wynagrodzenia członków rady nadzorczej, zarządu oraz innych osób, których zadaniem jest sprawowanie kontroli nad zarządem firmy;
  • określone obroty z działalności bukmacherskiej;
  • obroty osób niewidomych w przypadku spełnienia określonych warunków;
  • obroty szkół prywatnych i prywatnych nauczycieli;
  • obroty powszechnych instytucji edukacyjnych;
  • obroty budowlanych kas oszczędnościowych i agentów ubezpieczeniowych;
  • obroty klubów sportowych użyteczności publicznej;
  • obroty matek zastępczych i opiekunek do dzieci lub rodziców zastępczych;
  • obroty różnych schronisk;
  • obroty osób wykonujących różne zawody w obszarze ochrony zdrowia (np. masażystów);
  • obroty techników dentystycznych;
  • obroty generowane z tytułu przewozów osób chorych;
  • obroty osób prawnych prawa publicznego lub instytucji użyteczności publicznej uzyskiwanych z tytułu prowadzenia teatrów, koncertów chórów, wydarzeń muzycznych, prowadzenia muzeów, ogrodów botanicznych lub zoologicznych albo parków krajobrazowych;
  • obroty z tytułu dostaw przedmiotów, za które przedsiębiorca przy nabyciu nie mógł dokonać odliczenia podatku naliczonego.

Regulacje dotyczące drobnych przedsiębiorców w innych państwach członkowskich

Przedsiębiorcy mają możliwość skorzystania z przepisów dotyczących drobnych przedsiębiorców w innym państwie członkowskim UE. Warunkiem wstępnym jest rejestracja za pośrednictwem portalu utworzonego specjalnie w tym celu i przestrzeganie obowiązującego w całej Unii limitu obrotów w wysokości 100 000 EUR. W przypadku zarejestrowania się w innym państwie członkowskim UE obowiązują następujące zasady: trzeba posiadać potwierdzenie takiej rejestracji w formie numeru identyfikacyjnego drobnego przedsiębiorcy oraz stosować się do przepisów prawa danego kraju.

Jak wysokie obroty są zwolnione od podatku w Austrii?

Z podatku VAT zwolnione są dostawy i usługi realizowane w Austrii, w tym działalność pomocnicza i sprzedaż firmy. Z podatku tego nie są zwolnione nabycia wewnątrzwspólnotowe, transakcje importowe i usługi zagranicznych firm, w przypadku których obowiązek podatkowy przechodzi na drobnego przedsiębiorcę (odwrotne obciążenie).

Czy drobnym przedsiębiorcom przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego?

Regulacje dotyczące drobnych przedsiębiorców stanowią tak zwane „nieprawdziwe” zwolnienie podatkowe. Oznacza to, że drobni przedsiębiorcy nie mają prawa do odliczenia podatku naliczonego od zafakturowanego podatku VAT. Dotyczy to również podatku naliczonego w związku ze sprzedażą zwolnioną z podatku w innym kraju członkowskim UE.

Przykład 1:

Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą w Austrii i podlega obowiązkowi podatkowemu. Rejestruje się też w Niemczech, co oznacza, że jest on również zwolniony z podatku w Niemczech na mocy specjalnych regulacji obejmujących drobnych przedsiębiorców, które mają zastosowanie w tym kraju. Od austriackiego sprzedawcy detalicznego przedsiębiorca kupuje komputer, którego używa wyłącznie do sprzedaży zwolnionej z podatku w Niemczech. Ponieważ obrót jest zwolniony z podatku w Niemczech, przedsiębiorca nie może odliczyć austriackiego podatku VAT, który został mu zafakturowany przy zakupie komputera, jako podatku naliczonego. 

Przykład 2:

Przedsiębiorca z branży konsultingowej prowadzi działalność w Niemczech i jest tam zwolniony z podatku jako drobny przedsiębiorca. W Austrii osiąga również podlegający opodatkowaniu przychód z wynajmu nieruchomości gruntowej. Po konsultacji z osobą fizyczną z Austrii udaje się do Wiednia swoim minibusem, od którego kosztów może odliczać sobie podatek naliczony, i tam go tankuje. Minibus jest wykorzystywany wyłącznie do sprzedaży zwolnionej z podatku w Niemczech. Przedsiębiorca nie może odliczyć austriackiego podatku VAT, który został zafakturowany, jako podatku naliczonego.

Wybór opcji obowiązku rozliczania się z podatku VAT

Przedsiębiorcy uważający regulacje dotyczące drobnych przedsiębiorców za niekorzystne (np. z powodu wysokiego podatku naliczonego w fazie założycielskiej; klientami są przede wszystkim przedsiębiorstwa uprawnione do zwrotu podatku naliczonego) mogą zrezygnować ze zwolnienia z podatku (oświadczenie o wyborze opcji).

Rezygnację składa się w urzędzie skarbowym na piśmie (formularz U12, do pobrania na stronie głównej Federalnego Ministerstwa Finansów [BMF]). Przedsiębiorstwa z innych państw członkowskich UE składają taką rezygnację w portalach odpowiednich organów podatkowych.

Po złożeniu oświadczenia o wyborze opcji (najpóźniej do momentu uprawomocnienia się decyzji w sprawie wymiaru podatku VAT) przedsiębiorca jest nim związany przez co najmniej pięć lat. Rezygnację można wnieść najwcześniej po upływie wiążącego terminu i musi to nastąpić do ostatniego dnia pierwszego miesiąca kalendarzowego roku kalendarzowego, od którego ma ona obowiązywać.

Przykład:

Drobny przedsiębiorca K składa oświadczenie o wyborze opcji na rok 2020.

K musi odprowadzać VAT do roku 2024 włącznie. Oświadczenie o wyborze opcji może wycofać najwcześniej od roku kalendarzowego 2025 (termin wycofania do 31.01.2025 r.). Jeśli rezygnacja nie zostanie złożona, obowiązek rozliczania się z podatku VAT pozostaje w mocy. Tym samym po upływie wiążącego terminu przedsiębiorca ma tylko 1 miesiąc na złożenie oświadczenia o rezygnacji!

Terminowo złożone oświadczenie (opcja/odwołanie) obowiązuje zawsze od pierwszego stycznia wybranego roku. Obroty osiągnięte przed wejściem w życie oświadczenia należy rozliczać zgodnie z uprzednio obowiązującymi przepisami. Dotyczy to również sytuacji, gdy faktura zostanie wystawiona lub płatność zostanie dokonana dopiero po dacie wejścia oświadczenia w życie. W zaliczkowej deklaracji VAT oraz w rocznej deklaracji VAT obroty te należy uwzględnić dopiero w okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy. 

Stand: 06.05.2025