Gospodarka odpadami w przedsiębiorstwie - ogólne informacje nt. ustawy o gospodarce odpadami 2002

Ustawa o gospodarce odpadami z 2002 roku (Abfallwirtschaftsgesetz 2002) określa zasady:

• zapobiegania powstawaniu odpadów
• przygotowania do ponownego wykorzystania
• recyklingu
• innego wykorzystania (np. odzysk energii) oraz
• gospodarowania odpadami

Ustawa o gospodarce odpadami reguluje ponadto kwestie związane z obowiązkiem zbierania, obróbki, składowania, transportu oraz przywozu, wywozu i tranzytu odpadów. Rozporządzenia określające cele i środki są stosowane jako instrumenty służące realizacji zasad gospodarki odpadami (zapobieganie powstawaniu odpadów - odzysk surowców odpadowych - gospodarowanie odpadami).

Definicja odpadów

Odpadami w rozumieniu ustawy o gospodarce odpadami są przedmioty ruchome, których właściciel lub posiadacz chce się pozbyć lub pozbył się, lub których zbiórka i przetworzenie leży w interesie publicznym.

Link do wykazu wszystkich przepisów dotyczących odpadów

Obowiązek zgłaszania

Obowiązkowi zgłoszenia przez przedsiębiorstwa podlega wytwarzanie substancji niebezpiecznych (bez ograniczenia ilościowego!) i zużytych olejów (roczna ilość co najmniej 200 l).

Z obowiązku zgłaszania wyłączone jest wytwarzanie substancji problemowych. Substancjami problemowymi są odpady lub zużyte oleje, które są zazwyczaj wytwarzane przez gospodarstwa domowe. Substancjami problemowymi są ponadto niebezpieczne odpady lub zużyte oleje wszystkich pozostałych wytwórców odpadów, które pod względem rodzaju i ilości są porównywalne z prywatnymi gospodarstwami domowymi. Odpady te są traktowane jako substancje problemowe dopóki znajdują się pod dozorem wspomnianych wytwórców odpadów.

To, jakie odpady są odpadami niebezpiecznymi, określa rozporządzenie w sprawie katalogu odpadów (Abfallverzeichnisverordnung) (BGBl. II Nr. 570/2003 idgF).

Drogą elektroniczną (www.edm.gv.at - Po zarejestrowaniu się pod „Registrierungsantrag”/”Wniosek o rejestrację”) należy się zgłosić w ciągu jednego miesiąca od podjęcia działalności. Zmiany zgłoszonych danych oraz zaprzestanie działalności należy zgłosić również elektronicznie w ciągu jednego miesiąca.

Przy pierwszym zgłoszeniu federalny urząd ds. ochrony środowiska przydzieli przedsiębiorstwu e-mailem numer identyfikacyjny (numer GLN-N). W oddzielnym piśmie zostanie podane hasło do zmiany danych referencyjnych. Wytwórca odpadów jest zobowiązany do bieżącej aktualizacji danych referencyjnych. Trzynastocyfrowy numer identyfikacyjny należy następnie podawać na listach przewozowych (dokument przekazania odpadów niebezpiecznych) oraz przy dokonywaniu zgłoszenia (np. rozporządzenie w sprawie zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych (Elektroaltgeräteverordnung), rozporządzenie w sprawie opakowań (Verpackungsverordnung).

To, czy przedsiębiorstwu został nadany numer identyfikacyjny, można sprawdzić na stronie www.edm.gv.at pod "Suchen und Auswerten”, a następnie pod "Suche nach Registrierten".

Dalsze obowiązki zgłaszania zostały nałożone na podstawie np. rozporządzenia w sprawie opakowań (Verpackungsverordnung), rozporządzenia w sprawie zużutych urządzeń elektrycznych i elektronicznych (Elektroaltgeräteverordnung), rozporządzenia w sprawie akumulatorów i baterii (Batterieverordnung), rozporządzenia w sprawie zużytych pojazdów (Altfahrzeugeverordnung). Zestawienie istotnych przepisów dotyczących odpadów znajdą Państwo na stronie"Gesetze, Verordnungen und EU-Vorgaben„ (Ustawy, rozporządzenia i zalecenia UE).

Obowiązkowa karta informacyjna

Posiadacze odpadów niebezpiecznych lub zużytych olejów są zobowiązani przed każdym przekazaniem określonego rodzaju odpadów uprawnionej firmie zbierającej lub handlującej odpadami do wypełnienia karty przekazania odpadów. Kopie należy oznaczyć. Istotne dla zaklasyfikowania jako substancja niebezpieczna jest występowanie co najmniej jednej niebezpiecznej właściwości (zobacz załącznik 3 Rozporządzenie w sprawie katalogu odpadów (Abfallverzeichnisverordnung) - BGBl. II Nr. 570/2003 idgF).

Można też wykorzystać opublikowany w załączniku 2 Rozporządzenie w sprawie rejestracji odpadów (Abfallnachweisverordnung 2003) (Kopia z BGBl.II Nr. 618/2003) druk karty przekazania odpadów (najpóźniej do 31 grudnia 2013. Kartę przekazania odpadów można też pobrać w formie elektronicznej na stronie głównej Federalnego Ministerstwa Rolnictwa i Leśnictwa, Środowiska i Gospodarki Wodnej. (Ścieżka: www.lebensministerium.at/umwelt > Formulare > Abfälle / > Formularze > Odpady).

Dalej zgłoszenie elektroniczne (przez firmę zbierającą lub przetwarzającą odpady) jest obligatoryjne. Zostało to określone w postanowieniach przejściowych rozporządzenia w sprawie rejestracji odpadów (Abfallnachweisverordnung 2012). Nową kartę przekazania odpadów należy wykorzystać najpóźniej do dnia 1 stycznia 2014 (załącznik 1 Rozporządzenie w sprawie rejestracji odpadów/Abfallnachweisverordnung 2012). Instrukcję dotyczącą użycia kart można znaleźć w komentarzu do rozporządzenia w sprawie katalogu odpadów (Abfallverzeichnisverordnung), rozporządzeniu w w sprawie odpadów niebezpiecznych (Festsetzungsverordnung gefährlicher Abfälle) i rozporządzeniu w sprawie rejestracji odpadów (Abfallnachweisverordnung 2003).

Przekazujący (posiadacz) odpadu niebezpiecznego jest zobowiązany do sprawdzenia i potwierdzenia poprzez złożenie własnoręcznego podpisu poprawności danych podanych na karcie przekazania odpadów.

Dla substancji problemowych oraz zużytego oleju w ilości mniejszej niż 200 litrów w roku kalendarzowym nie jest wymagane wypełnienie karty przekazania odpadów. Obowiązują natomiast ogólne przepisy dotyczące dokumentacji.Aktualny rejestr odpadów można pobrać bezpłatnie z serwera EDM na stronie www.edm.gv.at > Recht/Prawo > Veröffentlichungen/publikacje w formacie Pdf. Uwaga: Z dniem 1 lipca 2013 wchodzi w życie nowe rozporządzenie w sprawie rejestracji odpadów (Abfallnachweisverordnung 2012). „Stare” karty przekazania odpadów mogą być jeszcze używane do 31 grudnia 2013.
Link do informacji na temat nowego rozporządzenia w sprawie rejestracji odpadów (Abfallnachweisverordnung 2012)

Obowiązek zgłoszenia dla przetwarzania odpadów w zakładzie

Jeśli wytwórca odpadów sam przetwarza niebezpieczne substancje w swoim obiekcie, jest on zobowiązany do pisemnego przekazywania raz na trzy miesiące premierowi swojego rządu krajowego prowadzonej przez siebie dokumentacji. Zgłoszenie powinno wpłynąć najpóźniej do 15 dnia miesiąca kalendarzowego następującego po okresie sprawozdawczym.
(Terminy: 15 stycznia, 15 kwietnia, 15 lipca i 15 października)

Broszura informacyjna i formularz zgłoszenia BMLFUW, jeśli odpady są przetwarzane na miejscu w przedsiębiorstwie 

Obowiązek zgłoszenia po raz ostatni: za 2 kwartał 2013. Rozporządzenie w sprawie rejestracji odpadów (Abfallnachweisverordnung 2012) nie przewiduje już obowiązku zgłaszania.

Ogólny obowiązek prowadzenia dokumentacji

Każdy zakład jest jako posiadacz odpadów (wytwórca odpadów) zobowiązany do prowadzenia dokumentacji dotyczącej wytwarzanych przez siebie odpadów. W przypadku odpadów innych niż niebezpieczne, substancji problemowych i zużytego oleju (poniżej 200 litrów w roku kalendarzowym) należy prowadzić dokumentację nt rodzaju (z podaniem numeru klucza zgodnie z ÖNORM S 2100 - Katalog odpadów - Data wydania: 1 września 1997 oraz komentarzem w załączniku 5 rozporządzenia w sprawie katalogu odpadów (Abfallverzeichnisverordnung BGBl. II Nr. 570/2003 idgF), ilości, pochodzenia, miejsca przechowywania i okresu referencyjnego. Należy uwzględnić załącznik 4 (kryteria klasyfikacji). Specyfikacje klasyfikują rodzaje odpadów używając dodatkowych kodów i uwag.

W zależności od rodzaju odpadów dokumentacja może posiadać dowolną formę, np. przechowywanych kopii rachunków, listów przewozowych, dokumentów lub formę dokumentacji elektronicznej. Dokumentację należy przechowywać w miejscu innym niż pozostałe dokumenty firmowe przez okres siedmiu lat i okazać je na żądanie urzędu. Przechowując listy przewozowe oraz prowadząc dokumentację oddzielnie z podziałem na rodzaje odpadów oraz chronologicznie, spełniają Państwo obowiązek dokumentacji.Przykład ogólnego wykazu:

Ustawowy obowiązek utylizacji

Ustawa o gospodarce odpadami (Abfallwirtschaftsgesetz 2002) przewiduje, że odpady muszą być przekazywane przynajmniej raz na 12 miesięcy w celu ich utylizacji do uprawnionego zakładu utylizacyjnego, do którego należy zbieranie i przetwarzanie odpadów. Odpady muszą być jednak przekazywane do uprawnionego zakładu utylizacyjnego w celu ich utylizacji przynajmniej raz na 36 miesięcy.

Obowiązek utylizacji zostaje spełniony także wtedy, gdy odpady lub zużyte oleje (pozostałości) zostaną zwrócone firmie, od której zostały pierwotnie nabyte jako towar. W takim przypadku - w miejsce obowiązkowego listu przewozowego - należy prowadzić ogólną dokumentację.

Jeśli zużyte oleje i odpady niebezpieczne wytwarzane są w niewielkich ilościach, porównywalnych z ilościami wytwarzanymi w gospodarstwie domowym, można je przekazać do gminnego punktu zbiorczego dla substancji problemowych.

§ 15 ust. 5a i 5b ustawy o gospodarce odpadami (Abfallwirtschaftsgesetz 2002) wymaga od podmiotów wytwarzających odpady zachowania szczególnej staranności. Także w przypadku nieprawidłowego przekazania są one zagrożone karą administracyjną w wysokości do 36 640,- euro.Aby przekazanie odbyło się zgodnie z prawem, należy wykonać następujące koki:

• Wlaściciele odpadów muszą się teraz upewnić, że firma zbierająca bądź przetwarzająca odpady posiada odpowiednie uprawnienia. W tym celu należy wejść na portal EDM (www.edm.gv.at > Suche/Auswerten > Suche nach Registrierten) i wprowadzić numer kluczowy. Zalecenie: Przynajmniej raz w roku należy skontrolować zakres zezwolenia podmiotu przejmującego. Ocenę z portalu EDM należy zapisać jako dowód, że przestrzega on zasadę staranności.
• Zgodna z przepisami deklaracja odpadów może oznaczać, że w razie potrzeby konieczne będzie także wykonanie badania odpadów. W tym celu należy skorzystać z usług uprawnionego specjalisty lub specjalistycznego laboratorium.
• Należy ponadto jednoznacznie zalecić, aby przetwarzanie lub utylizacja odbywały się zgodnie z przepisami ochrony środowiska.
• Dla zabezpieczenia radzimy uzgodnić, aby wystawione zostało potwierdzenie wykonania zlecenia.

Plan gospodarki odpadami

Sporządzenie planu gospodarki odpadami musi być zgodne z ustawą o gospodarce odpadami (Abfallwirtschaftsgesetz 2002) wgl. ustawą o swobodzie działalności gospodarczej (Gewerbeordnung 1996), jeśli w zakładzie zatrudnionych jest ponad 20 pracowników (obowiązek po stronie przedsiębiorstwa). Dla zakładów, o których mowa w ustawie o gospodarce odpadami (Gewerbeordnung), które musiały już sporządzić plan, przewidziana jest aktualizacja planu gospodarki odpadami najpóźniej do 31 grudnia 2003. Wszystkie inne zakłady - od 21 pracowników - obowiązuje termin aktualizacji 2 listopada 2003. Następnie plan gospodarki odpadami należy co 5 lat dostosowywać do aktualnych warunków.

Sporządzenie planu gospodarki odpadami jest ponadto wiążące pod następującymi warunkami (dotyczy wszystkich zakładów):

• Budowa i uruchomienie instalacji produkcyjnej (Plan gospodarki odpadami stanowi tu integralną część wniosku o dopuszczenie.)
• Wprowadzenie zmian w instalacji produkcyjnej, która podlega obowiązkowi udzielenia pozwolenia

Więcej informacji na temat planu gospodarki odpadami

Osoba odpowiedzialna za gospodarkę odpadami

W zakładach zatrudniających 100 lub więcej pracowników powinna być do dyspozycji osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje, odpowiedzialna za gospodarkę odpadami oraz jej zastępca. Osoby te należy zgłosić do właściwego urzędu (regionalnej władzy administracyjnej lub urzędu miejskiego). Na osobie odpowiedzialnej za gospodarkę odpadami spoczywają zadania informacyjne, doradcze i organizacyjne. W celu uzyskania oficjalnych kwalifikacji można się zgłosić na jeden z kursów oferowanych w różnych instytucjach (np. WIFI, BFI).

Więcej informacji na temat planu gospodarki odpadami 

Link do wszystkich przepisów dotyczących odpadów

Obowiązek rejestracji dla przewoźników

Pzewoźnicy, którzy przewożą odpady, muszą się zarejestrować na stronie internetowej www.dietransporteure.at. Przewoźnik przewozi odpady wraz z wymaganymi, przekazanymi mu wraz ze zleceniem dokumentami towarzyszącymi posiadacza odpadów. Zgodnie z prawem nie dysponuje on odpadami. Jego działalność została odgraniczona od działalności uprawnionego zakładu zbierającego i przetwarzającego odpady w ten sposób, że np. nie przewiduje się dla niego pozwolenia na podstawie § 24a, obowiązku prowadzenia dokumentacji elektronicznej i obowiązku sporządzania bilansów.

Transport odpadów innych niż niebezpieczne w Austrii

Profesjonalny przewoźnik odpadów innych niż niebezpieczne jest zobowiązany na podstawie § 15 ust. 7 AWG do posiadania przy sobie sporządzonego w dowolnej formie dokumentu, zawierającego następujące dane:

• przekazujący
• przejmujący
• masa odpadów w kilogramach
• krótki opis przewożonych odpadów

Wypełniony list przewozowy CMR spełnia zalecenia ustawy o obrocie towarowym z zagranicą (AWG).

Powyższe nie dotyczy transportu zakładowego. Należy dostarczyć zaświadczenie, z którego wynika, że w danym przypadku chodzi o transport zakładowy.

Transport odpadów niebezpiecznych w Austrii

Do wewnątrzzakładowego transportu odpadów niebezpiecznych, np. z jednej lokalizacji firmy do innej należącej do tego samego posiadacza odpadów, zgodnie z § 9 Rozporządzenia w sprawie rejestracji odpadów (Abfallnachweisverordnung) należy mieć przy sobie dokumenty zawierające następujące dane: opis odpadów, masę odpadów w kilogramach, miejsce przeznaczenia oraz nazwisko, adres i numer identyfikacyjny.

W przypadku transportu odpadów niebezpiecznych obok zwykłych dokumentów przewozowych należy mieć przy sobie list przewozowy. Podobnie jak to ma miejsce w przypadku posiadaczy odpadów, także przewoźnik musi spełniać obowiązek dokumentacji zgodnie z § 17 ust. 1 AWG . Gromadząc i przechowując (kopię) listu przewozowego lub przekazując dane z listu przewozowego do rejestru EDM (wskazówka: opóźnienie do 6 tygodni!), przejmujący spełnia spoczywający na nim obowiązek dokumentacji.

Więcej informacji na temat transportu odpadów i przemieszczania odpadów

na początku strony

Stand: 01.08.2013